Logo
DİJİTAL ÇAĞI BİR FIRSAT OLARAK GÖRMELİYİZ

DİJİTAL ÇAĞI BİR FIRSAT OLARAK GÖRMELİYİZ

Kategori: EPAM Tarih: 06 Kasım 2021

İLKE Vakfı Eğitim Politikaları Araştırma Merkezi (EPAM) Eğitime dair güncel tartışma konularını kamuoyu gündemine taşımak amacıyla İstanbul Eğitim Konferanslarını başlattı. Konferansın ilki “Dijital Çağda Beceri Eğitimi” teması ile düzenlendi.

Açılış ve selamlama konuşmaları, Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisi Başkanı Salim Atay’ın konferans ana konuşması, “Piyasada Dijital Dönüşüm” ve “Dijital Çağda Beceri Kazandırma” başlıklı oturumları kapsayan program, 6 Kasım 2021 Cumartesi günü gerçekleştirildi. Akademi, eğitim ve iş dünyasının yanı sıra çok sayıda kamu ve sivil toplum temsilcisinin katılımıyla eğitime dair güncel tartışma konuları kamuoyu gündemine taşıdı.

Konferansa EPAM Direktörü Doç. Dr. İbrahim Hakan Karataş, İLKE Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Lütfi Sunar, İLKE Vakfı Mütevelli Heyet Başkanı Prof. Dr. Nihat Erdoğmuş, İstanbul İl Milli Eğitim Müdürü Levent Yazıcı, Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisi Başkanı Salim Atay, Gazeteci-Yazar Kemal Öztürk, HAK-İŞ Konfederasyonu Genel Başkanı Yardımcısı Dr. Osman Yıldız, İSTKA Genel Sekreteri İsmail Erkam Tüzgen, Khan Academy Türkiye Koordinatörü  Alp Köksal, Medyasoft Genel Müdürü Mehmet İhsan Taşer, Eskişehir Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Tuncay Döğeroğlu ve Bahçeşehir Üniversitesi Rekörü Prof. Dr. Şirin Karadeniz konuşmacı olarak katıldı.

Dijitalleşme Türkiye için fırsat

EPAM’ın bu yıl ilk defa düzenlediği İstanbul Eğitim Konferansı ana konuşmacısı ve Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisi Başkanı Doç. Dr. Salim Atay, dijitalleşmenin Türkiye gibi genç nüfusa sahip bir ülke için çok büyük bir fırsat olduğunu, genç nüfusa sahip ülkelerin bu yeniliğe daha çabuk uyum sağlayabileceğini dile getirdi. Atay beceri eğitimi ile ilgili sözlerine ise şöyle devam etti “Beceri kazandırmak kulağa hoş geliyor ancak kolay bir iş değil. Bunun araçları vardır araçları kullanmayı bilmezseniz bir işe yaramaz. Doğru araçlarla yapılmazsa eğitim gerekli beceri kazandırılmaz. Kamuda dijitalleşme ile ilgili eğitim hazırlasak mı daha başarılı olurduk yoksa ortaya dijital araçlar sunmak mı daha etkili olur? Tabii ki ikincisi, ilk etapta zorlanılsa da sonrasında kolaylık sağlanmış oluyor” dedi.

Dijital dönüşüm için iyi düşünülmüş planlara ihtiyaç var

Piyasada Dijital Dönüşüm başlıklı oturumun başkanlığını yapan Gazeteci- Yazar Kemal Öztürk dijital dönüşümün medya için hayati olduğunu belirtti. Öztürk dijital yayıncılığın apayrı bir mantığı olduğunu ve bu mantığa göre yetişmiş kişilere ihtiyaç duyduğunu dile getirdi. Öztürk devletin esas rolünün dijitalleşme için destek ve ortam hazırlamak olduğunu ve bunun için de uzun vadeli iyi yapılandırılmış politikalara ihtiyaç bulunduğunu dile getirdi. 

Becerinin sihirli dokunuş olduğunu görüyoruz

Beceri ve mesleki eğitimi ilişkisini vurgulayan Hak-İş Konfederasyonu Genel Başkan Yardımcısı Dr. Osman Yıldız “Mesleki eğitimin, becerilerin çok bereketli olduğunu düşünüyorum. Bir mesleği öğrenirseniz 11 mesleğe, başka bir araştırmaya göre de 41 mesleğe yatkınlığınız olur. En büyük yansıması dil eğitiminde oluyor, biri bir dili öğrenirse diğer dillere de yatkınlığı oluyor. Tam yetkin bir insanın eli nereye değerse, topluma ve herkese faydalı bir insan haline geliyor. Becerinin sihirli bir dokunuş olduğunu görüyoruz, bir mesleği olanlar dünyanın nereye giderse gitsin kendisini ortaya koyuyor. Başlı başına itibar meselesi, maddi ve manevi kazanımları son derece fazla” dedi.

 

Kişiye özel bir eğitim devri başladı

Khan Akademi Türkiye temsilcisi Alp Köksal “Piyasada Dijital Dönüşüm” başlıklı oturumda gerçekleştirdiği sunumda değişen dünyada eğitim sisteminin veriye dayalı olduğunu ve yöntemlerinin öğrencilere göre değişebilmesi gerektiğini vurguladı. Köksal “Eğitim veriye dayalı ve kişiye özel bir deneyime dönüşüyor. Eğitim için veriler kullanılmalı şirketlerin kullandığı gibi. Neden her öğretmen öğrencilerin zorlandığı, iyi olduğu noktaları veriler ışığında tespit edemesin” dedi.

Eğitime yaklaşımın değişmesi gerektiğini ve eğitim, teknoloji ve istihdamın birbiri ile bağlantılı olduğunu söyleyen Köksal, son olarak yüksek öğretim kurumlarının bu hıza ayak uydurması, teknoloji desteğini alarak ilerlenecek bir yaklaşım geliştirilmesi gerektiğini ifade etti. 

Çağın gerektirdiği mesleki bilgi ve beceri yetkiliğinin önemli olduğunu ancak aslında önce iyi bir insan iyi bir vatandaş olmayı sağlayacak mesleki beceriler kazandırılması gerektiğini söyleyen Köksal bunları yaparken iş dünyasının ihtiyaçlarına cevap verebilecek mezunların da oluşturması gerektiğini söyledi.

Üniversitelerin sektörü yakalaması lazım

Dijital Çağda Beceri Kazandırma başlıklı ikinci oturumda konuşan Eskişehir Teknik Üniversitesi rektörü Prof. Dr. Tuncay Döğeroğlu ve Bahçeşehir Üniversitesi rektörü Prof. Dr. Şirin Karadeniz yükseköğretimin kapsamlı bir yenilenmeye ihtiyaç duyduğunu dile getirdiler. 

Tuncay Döğeroğlu üniversitelerin sadece yeni bölümler açarak çağı yakalayamayacağını aynı zamanda yeni perspektif ve becerileri de edindirmesi gerektiğini dile getirdi. Bu anlamda üniversitelerin sektörü yakalaması gerektiğine vurgu yapan Tuncay Döğeroğlu bu gerçekleşmezse üniversitenin işlevsiz kalma gibi bir riskle karşı karşıya kalabileceğini belirtti. 

Şirin Karadeniz de “Veri uzmanı, veriyle ilgili işler, yapay zekayla ilgili bölüm açtığınızda sadece bölümlerle çözüm üretmemiz mümkün değil. Veri okuryazarlığına sahip, dijital teknolojiyi üreten gençleri yetiştirmemiz gerekiyor. Diğer türlü sadece tüketici konumunda kalırız.” diyerek Türkiye’de artık daha fazla teknoloji üreten tarafa geçmek gerektiğini belirtti.

İstanbul Eğitim Konferansı hakkında detaylı bilgiye iek.ilke.org.tr web sitesinden ulaşılabilir.

Galeri

İlgili İçerikler

Öğretmen Yeterliklerinin İzlenmesi: Sorunlar ve Öneriler

Öğretmenler eğitim sisteminin niteliğini belirleyen temel unsur olsa da, Türkiye’de öğretmen yeterliklerinin sahada düzenli ve bütüncül biçimde izlenmesini sağlayan kurumsal bir mekanizma bulunmamaktadır. Eğitim Politikaları Araştırma Merkezi (EPAM) tarafından yayımlanan “Öğretmen Yeterliklerinin İzlenmesi: Sorunlar ve Öneriler” başlıklı politika notu, bu yapısal boşluğu ele alarak mevcut durumu analiz etmekte ve dijital dönüşüm, kültürel yeterlik, yapay zekâ okuryazarlığı ile çok kaynaklı değerlendirme gibi güncel ihtiyaçlar doğrultusunda sürdürülebilir bir izleme modeline yönelik öneriler sunmaktadır. Prof. Dr. Bayram Özer’in hazırladığı çalışma, Singapur, Japonya ve Hollanda gibi ülkelerdeki örneklerden yararlanarak Türkiye'nin koşullarına uyarlanabilir bir çerçeve ortaya koymaktadır.Öne Çıkan Politika ÖnerileriMEBBİS’e entegre Dijital Yeterlik İzleme Modülü geliştirilmelidir.Öğretmen performansı, okul yöneticisi, akran, öğrenci ve öğretmen öz değerlendirmesi gibi araçları içeren çok kaynaklı bir model ile izlenmelidir.Yeni sistem, farklı bölgelerde yürütülecek pilot uygulamalarla test edilmelidir.İzleme sonuçları, mentörlük ve sürekli mesleki gelişim programlarıyla desteklenmelidir.Öğretmen yeterliklerine ilişkin veriler, bağımsız bir yapı tarafından analiz edilerek yıllık raporlar halinde yayımlanmalıdır. Bu politika notu, öğretmen niteliğini güçlendirmeyi ve eğitimde kaliteyi artırmayı hedefleyen politika yapıcılar, araştırmacılar ve uygulayıcılar için yol gösterici bir kaynak niteliği taşımaktadır. Türkiye’de sürdürülebilir ve veriye dayalı bir öğretmen yeterliği izleme sisteminin kurulması için kapsamlı bir değerlendirme ve çözüm çerçevesi sunmaktadır.

08 Aralık 2025

Yapay Zeka ve Büyük Veri Çağında Öğretmen Yeterliklerinin İzlenmesi

Öğretmen yeterliklerinin değerlendirilmesi, yapay zeka ve büyük veri teknolojilerinin eğitim alanını dönüştürdüğü günümüzde yeni bir anlam kazanıyor. Bu seminerde, Türkiye’de öğretmen yeterliklerinin izlenmesine ilişkin mevcut uygulamaların güçlü ve sorunlu yönleri ele alınırken; pedagojik beceriler, dijital yeterlikler ve veri okuryazarlığı gibi çağdaş yeterlik alanlarının değerlendirme süreçlerine nasıl entegre edilebileceği tartışılacak.Ayrıca, standart testlere ve nicel verilere aşırı bağımlı modellerin sınıf içi karar süreçlerini ve öğretmenlerin yansıtıcı pratiklerini görünmez kılması, dijital pedagojik yeterliklerin izleme mekanizmalarına yeterince yansımaması ve çok kaynaklı veri yapılarının sınırlılıkları gibi temel meseleler değerlendirilecek. Bu çerçevede “pratik bilgelik”, etik-sosyal sorumluluk ve büyük veri analitiği temelli yaklaşımın öğretmen değerlendirmesine nasıl yeni bir yön verebileceği ele alınacak.Çevrimiçi düzenlenecek seminerde, insan odaklı bir izleme modeli, sürdürülebilir mesleki gelişimi destekleyen izleme döngüleri ve yapay zeka destekli değerlendirme araçlarının öğretmen öğrenme süreçlerindeki potansiyeli üzerine kapsamlı bir değerlendirme yapılacak.Kayıt için:

“Yapay Zeka ve Büyük Veri Çağında Öğretmen Yeterliklerinin İzlenmesi” Semineri Gerçekleşti

EPAM Seminerleri kapsamında Prof. Dr. Mustafa Yunus Eryaman, yapay zeka ve büyük verinin öğretmen yeterliklerinin izlenmesinde nasıl dönüştürücü bir rol oynayabileceğini değerlendirdi. Seminerde, öğretmen performansının yalnızca nicel verilere dayanmasının yeterli olmadığı; sınıf içi etkileşim, pedagojik uygulamalar, okul kültürü ve bağlamsal unsurların birlikte dikkate alınması gerektiği vurgulandı.Prof. Dr. Eryaman, yapay zekanın öğretmeni denetleyen bir mekanizma olarak değil, öğretmenin kendi mesleki gelişimini yönlendirmesine yardımcı olan bir araç olarak tasarlanmasının kritik önem taşıdığını ifade etti. Bu yaklaşımın, öğretmeni pasif bir değerlendirme nesnesi olmaktan çıkarıp kişiselleştirilmiş geri bildirimler alan, güçlü ve gelişime açık yönlerini veri üzerinden izleyebilen aktif bir özne hâline getirdiğini belirtti. Ayrıca bireyselleştirilmiş öğrenme süreçlerinde yapay zekanın, öğrencilerin farklı öğrenme hızlarını ve ihtiyaçlarını görünür kılarak öğretmenin sınıf içi çeşitliliği daha etkili yönetmesine katkı sağlayabileceği örneklerle aktarıldı.Uluslararası örnekler üzerinden tartışılan farklı modeller, Türkiye açısından etik, güvenli ve öğretmeni güçlendiren bir değerlendirme yaklaşımının gerekliliğini ortaya koydu. Bu bağlamda eğitim fakülteleri ile okullar arasındaki işbirliğinin güçlendirilmesi, veri güvenliğinin sağlanması ve bağımsız değerlendirme yapılarının oluşturulması seminerin öne çıkan temaları arasında yer aldı. Öne Çıkan TespitlerPerformans göstergelerinin güncel ve kanıta dayalı olmaması büyük bir sorun.Türkiye de dahil olmak üzere birçok ülkede öğretmenlerden beklenen yeterlilikleri ölçmek için kullanılan kriterler, eğitimde yaşanan hızlı teknolojik ve pedagojik dönüşüme ayak uyduramıyor. Bu da değerlendirmelerin gerçek durumu yansıtmamasına yol açıyor.Değerlendirme süreçleri çoğu zaman bürokratik bir yüke dönüşüyor.Öğretmenler performanslarını geliştirmeye odaklanmak yerine belge toplamak, formlar doldurmak veya göstermelik kanıt üretmek zorunda kalıyor. Bu da sistemi amacından uzaklaştırıyor.Okul başarısı, öğretmen yeterliliği ve öğrenci öğrenmesi arasındaki bağ çoğu modelde kopuk.Dünyanın birçok yerinde bu üç alan ayrı ayrı izleniyor. Oysa bütüncül bir yaklaşım olmadan hiçbir değerlendirme gerçek resmi göstermiyor; öğretmenin etki alanı ya abartılıyor ya da küçümseniyor.Kişisel verilerin korunması yapay zeka çağında kritik bir mesele.Toplanan verilerin nerede saklandığı, kimlerle paylaşıldığı ve ne amaçla kullanıldığı konusunda şeffaflık olmazsa, eğitim verisi kolayca suistimal edilebilir hale geliyor.Hizmet içi eğitimler öğretmenlerin gerçek ihtiyaçlarına yanıt vermiyor.Çoğu ülkede reformlar kısa süreli eğitimlere dayanıyor, ancak bu eğitimler öğretmenin pratikte karşılaştığı sorunları çözmüyor. Bu nedenle reformlar sürdürülebilir hale gelemiyor.Sunulan ÖnerilerBağımsız bir ulusal akreditasyon ve politika kurulu kurulmalı.Öğretmen performansı ve okul değerlendirmeleri bakanlığın iç işleyişinden bağımsız, bilimsel ilkelere göre çalışan bir üst kurul tarafından yürütülürse sistem daha şeffaf ve güvenilir olabilir.Üniversitelerde yapay zeka, büyük veri ve eğitim teknolojisi odaklı ortak programlar açılmalı.Eğitim fakülteleri ile mühendislik fakültelerinin birlikte geliştireceği yüksek lisans/doktora programları, geleceğin öğretim tasarımcılarını ve veri okuryazarı öğretmenlerini yetiştirmek için zorunlu hale geliyor.Öğretmen değerlendirmesi cezalandırıcı değil, geliştirici bir modele dönüşmeli.Amaç, öğretmene eksiklerini göstermek değil; kişisel gelişimini destekleyen somut, uygulanabilir geri bildirim sağlamak olmalı.Mikro sertifikalar ve öğretmen akademileri yaygınlaştırılmalı.Öğretmenler kısa, hedef odaklı eğitimlerle dijital pedagojiden sınıf içi veri kullanımına kadar pek çok alanda yetkinleşebilir. Bu sistem öğretmenin kendi gelişim yolunu seçmesine de imkân tanır.Okullar kendi mükemmeliyet modellerini geliştirebilmeli.Her okulun bağlamı farklıdır. Bu nedenle tek tip bir model yerine, okulların güçlü ve zayıf yönlerini analiz edip kendi gelişim yol haritalarını oluşturması hedeflenmeli.Veri güvenliğini önceleyen sıkı etik ve hukuki yapı kurulmalı.Eğitim verisi en hassas veri türlerinden biridir. Öğrencilerin ve öğretmenlerin mahremiyetini korumayan bir sistem, uzun vadede eğitime zarar verir. Seminerin tamamını izlemek için: